Rozwój bankowości spółdzielczej w Polsce

Main Article Content

Krzysztof Łukaszuk


Słowa kluczowe : bank spółdzielczy, historia bankowości spółdzielczej, spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe, spółdzielnie kredytowe
Abstrakt
Najstarsza gałąź spółdzielczości w Polsce (bankowa) funkcjonuje od 1861 roku. Powstała z inicjatyw duchowieństwa, aby poprawić sytuację chłopów i chronić ich interesy oraz walczyć z wyzyskiem ekonomicznym i lichwą. W okresie zaborów, skupiając członków w swych szeregach, obok celów ekonomicznych wspierała także obronę i wzmacnianie polskości. Stopniowo rozwijała się do wybuchu pierwszej wojny światowej, nieco wolniej w okresie odrodzenia Polski i dwudziestoleciu międzywojennym. Druga wojna światowa przyniosła likwidację spółdzielni oraz ich majątków i dopiero powojenne gruntowne reformy gospodarcze i prawne umożliwiły ponowne ich odradzanie się, które trwało aż do lat 70., gdy centralizacja ponownie wymusiła zmiany sektora. Lata 90. to nowe podstawy prawne konstrukcji nowoczesnego systemu bankowego w Polsce, jednakże okupione licznymi konsolidacjami i drastycznym spadkiem liczby banków spółdzielczych. Współcześnie spółdzielczość bankowa zmaga się z rosnącymi wymogami kapitałowymi i technologicznymi oraz z narastającą konkurencją i wyborem odpowiedniego modelu biznesowego. Mimo upływu lat nadal zachowuje swoją aktualność, a w porównaniu z pozostałymi podmiotami okazała się bardziej odporna na globalny kryzys finansowy i wpłynęła stabilizująco na system finansowy kraju.

Article Details

Jak cytować
Łukaszuk, K. (2018). Rozwój bankowości spółdzielczej w Polsce. Turystyka I Rozwój Regionalny, (10), 65–74. https://doi.org/10.22630/TIRR.2018.10.21
Bibliografia

Baka W.: Transformacja bankowości polskiej w latach 1988–95, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa 1997.

Bank Polskiej Spółdzielczości: Spółdzielczość bankowa w okresie powojennym, https://www.bankbps.pl/o-grupie-bps/historia-bankowosci-spoldzielczej/spoldzielczosc-bankowa-w-okresie-powojennym(dostęp: 27.11.2018).

Borycki M.: Bankowość polska 1987–2012, [w:] Ludzie i ich dzieło, M. Borycki (red.), Centrum Prawa Bankowego i Informacji, Warszawa 2013.

Centrosoyuz of the Russian Federation: History, http://rus.coop/en/history (dostęp: 02.12.2018).

Dekret z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej (Dz.U. 1948 nr 52, poz. 412).

Encyklopedia PWN: hasło bank rolny, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Bank-Rolny;3874086.html (dostęp: 27.11.2018).

Gostomski E.: Europejskie banki spółdzielcze jako czynnik stabilizacji systemów bankowych w dobie globalnego kryzysu finansowego, Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, Uniwersytet Gdański, Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku, Gdańsk 2011.

Komisja Nadzoru Finansowego: Informacja o sytuacji banków spółdzielczych i zrzeszających w I kwartale 2018 r., Wydział Analiz i Metodyk Departamentu Bankowości Spółdzielczej i SKOK, Warszawa 2018.

Komisja Nadzoru Finansowego: Komunikat KNF z dnia 27.11.2018 r. ws. odmowy wydania zezwolenia na rozpoczęcie działalności przez Polski Bank Apeksowy S.A., https://www.knf.gov.pl/o_nas/komunikaty?articleId=63928&p_id=18(dostęp: 02.12.2018).

Komisja Nadzoru Finansowego: Raport. Banki spółdzielcze i zrzeszające w I kw. 2018 r., [w:] Informacja o sytuacji banków spółdzielczych i zrzeszających w I kwartale 2018 r., Wydział Analiz i Metodyk Departamentu Bankowości Spółdzielczej i SKOK, Warszawa 2018.

Krajowa Rada Spółdzielcza, Historia bankowości spółdzielczej w Polsce, https://www.krs.org.pl/index.php/ruch-spodzielczy-sp-1235027509/brane-spodzielcze/banki-spodzielcze (dostęp: 01.12.2018).

Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem”, Historia, http://kzrss.spolem.org.pl/index.php/historia?showall=&start=3 (dostęp: 02.12.2018).

Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem”, Spółdzielczość w Zaborach, http://kzrss.spolem.org.pl/index.php/historia/spoldzielczosc-w-zaborach?showall=1&limitstart= (dostęp: 02.12.2018).

Łyskowski M.: Przewodnik spółek pożyczkowych, 1870.

Nastarowicz E. (red.): Bankowość spółdzielcza – wyróżniki, misja, wartości, Centrum Prawa Bankowego i Informacji, Warszawa 2017.

Ners K.J.: Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów (z upoważnienia ministra) na interpelację nr 4386 w sprawie zasad obowiązywania progów kapitałowych dla banków spółdzielczych, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2000.

Potocki W. (red.): Polska spółdzielczość bankowa w okresie 135-lecia (1861–1996), BGŻ, Warszawa 1996.

Rosa A: Konsolidacja sektora bankowości spółdzielczej w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia 2012, nr 51, s. 831.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Capital Requirements Regulation, CRR) oraz Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Capital Requirements Directive IV, CRD IV), (OJL 176/1 z 27.06.2013).

Stanisławski K. (red.): Spółdzielczość bankowa 140 lat, Wydawnictwo Czarno-Biała, Bydgoszcz 2003.

Stanisławski K. (red.): Spółdzielczość bankowa, Wydawnictwo Czarno-Biała, Bydgoszcz 2000.

Statut Centralnej Kasy Spółek Rolniczych w Warszawie (Dz. Pr. P. P. z 1919 nr 15, poz. 213).

Uchwała nr 9/98 Komisji Nadzoru Bankowego z dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad wyposażenia banków spółdzielczych w kapitał założycielski (Dz.U. NBP nr 19/1998, poz. 44).

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego: Polski rynek finansowy w obliczu kryzysu finansowego w latach 2008–2009, Warszawa 2010.

Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o restrukturyzacji banków spółdzielczych i Banku Gospodarki Żywnościowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. 1994 nr 80, poz. 369).

Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015, poz. 1166).

Ustawa z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz.U. 1920 nr 111, poz. 733).

Ustawa z dnia 31 stycznia 1989 r. Prawo bankowe (Dz.U. 1989 nr 4, poz. 21).

Węcławski J.: System bankowy w Polsce, MIG, Rzeszów 2000.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty