Rola ogrodów społecznych w kształtowaniu relacji społecznych

Main Article Content

Monika Wojcieszak-Zbierska


Słowa kluczowe : ogród społeczny, zrównoważony rozwój, ekonomia społeczna, Polska, Holandia
Abstrakt
Jednym z ważnych tematów podejmowanych przez wielu naukowców, urbanistów, architektów, psychologów w sferze społecznej jest rola i znaczenie ogrodów społecznych w mieście. Współcześnie jednym z aspektów zainteresowania ogrodami społecznymi jest potrzeba kontaktu z przyrodą w wysoce cyfrowym i zurbanizowanym świecie. Powolna zmiana trendów konsumenckich, którą aktualnie można zaobserwować, jest związana ze wzrostem świadomości na temat zachodzących zmian klimatycznych i potrzebach wzmacniania więzi społecznych. W artykule przedstawiono ideę funkcjonowania ogrodów społecznych na terenach miejskich jako miejsca, które służyć ma do nawiązywania relacji międzyludzkich i budowania więzi społecznych w lokalnej przestrzeni. Aby zrealizować postawiony cel, posłużono się metodą desk research. Ponadto skoncentrowano się na przedstawieniu wybranych case study ogrodów społecznych w Polsce na przykładzie miast Poznania i Wageningen w Holandii. Na podstawie przeprowadzonego studium literaturowego można stwierdzić, że idea zakładania i funkcjonowania ogrodów społecznych w Polsce będzie się rozwijać z uwagi na postępujące zmiany, m.in. demograficzne czy w zakresie świadomości ekologicznej.

Article Details

Jak cytować
Wojcieszak-Zbierska, M. (2024). Rola ogrodów społecznych w kształtowaniu relacji społecznych. Turystyka I Rozwój Regionalny, (22), 143–155. https://doi.org/10.22630/TIRR.2024.22.25
Bibliografia

Adamczyk-Arns, G., Grotowska, E., Ruman, H. (2019). Ogrody społeczne. Bank dobrych praktyk. Raport. Wrocław: Wrocławska Rewitalizacja Sp. z o.o. Pobrano z: https://www.funduszeeuropej-skie.gov.pl/media/95443/9_wr_ogrodyspolecznee-book-1.pdf (dostęp: 13.08.2022).

Barszczewska-Woszczyk, A. (2020). Ogrody społecznościowe na obszarach rewitalizacji jako partycypacyjna forma interwencji w sferze środowiskowej. Problemy Rozwoju Miast, 68 (1), s. 101-108. DOI: http://doi.org/10.51733/udi.2020.68.09 (Crossref)

Barthel, S., Folke, C., Colding, J. (2010). Social-ecological memory in urban gardens – Retaining the capacity for management of ecosystem services. Global Environmental Change, 20 (2), (Crossref)

s. 255-265.

Block, K., Gibbs, L., Staiger, P. K., Gold, L., Johnson, B., Macfarlane, S., Long, S., Townsend, M. (2012). Growing Community: the Impact of the Stephanie Alexander Kitchen Garden Program on the Social and Learning Environment in Primary Schools. Health Education & Behavior, 39 (4), (Crossref)

s. 419-432.

D’Abundo, M. L., Carden, A. M. (2008). “Growing wellness”: the possibility of promoting collective wellness through community garden education programs. Journal of the Community Development Society, 39, s. 83-94. (Crossref)

Dudkiewicz, M., Marcinek, B., Tkaczyk, A. (2014). Idea ogrodu sensorycznego w koncepcji zagospodarowania atrium przy szpitalu klinicznym nr 4 w Lublinie. Architectura, 13 (3), s. 71-77.

Draper, C., Freedman, D. (2010). Review and a analysis of the benefits, purposes and motivations associated with community gardening in the United States. Journal of Community Practice, 18 (4),

s. 458-492. DOI: https://doi.org/10.1080/10705422.2010.519682 (Crossref)

EEA (2020). Healthy environment, healthy lives: how the environment influences health and well

being in Europe. EEA Report No 21/2019, European Environment Agency.

epoznan.pl (2017). Na osiedlu Czecha powstanie ogród społeczny dla mieszkańców. Pobrano z: https://epoznan.pl/news-news-74851-na_osiedlu_czecha_powstanie_ogrod_spoleczny_dla_mieszkancow (dostęp: 10.10.2024).

European Commission. The Social Business Initiative of the European Commission. Pobrano z: https://ec.europa.eu/docsroom/documents/14583/attachments/3/translations (dostęp: 04.10.2024).

European Commission (2021). Green City Accord: a European Commission initiative to make cities greener, cleaner and healthier. Pobrano z: https://environment.ec.europa.eu/topics/urban-environment/green-city-accord_en (dostęp: 06.10.2024).

European Commission (2024). Benchmarking the socio-economic performance of the EU social economy. Improving the socio-economic knowledge of the proximity and social economy ecosystem. Pobrano z: https://data.europa.eu/doi/10.2826/880860 (dostęp: 25.10.2024).

Ferris, J., Norman, C., Sempik, J. (2001). People, land and sustainability: dimension of sustainable development. Social Policy & Administration, 35, s. 559-568. (Crossref)

Guitart, D., Pickering, C., Byrne, J. (2012). Past results and future directions in urban community gardens research. Urban Forestry & Urban Greening, 11, s. 364-373. (Crossref)

Grunwaldzki ogród społeczny. Pobrano z: https://www.facebook.com/photo/?fbid=391686620167227&set=pcb.391686796833876 (dostęp: 09.10.2024).

Henderson, B. R., Hartsfield, K. (2009). Is getting into the community garden business a good way to engage citizens in local government. National Civic Review, 98, s. 12-17. (Crossref)

Jakubowski, K. (2013). Niekonwencjonalne formy współpracy międzysektorowej w kształtowaniu zieleni miejskiej na przykładzie Londynu. W: T. Bergier, J. Kronenberg (red.). Przyroda w mieście – rozwiązania. Zrównoważony rozwój – zastosowania (4), Kraków: Fundacja Sendzimira,

s. 86-98.

Janis-Chorosińska, A. (2019), Możliwości rolnictwa miejskiego. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych, 1, s. 19-37. DOI: http://dx.doi.org/10.15576/PDGR/2019.1.19 (Crossref)

Jarczewski, W., Kułaczkowska, A. (2019). Rewitalizacja. Raport o stanie polskich miast. Obserwatorium Polityki Miejskiej, Kraków: IRMiR.

Kalina-Gagnelid, A., Kosiacka-Beck, E., Myszka-Stąpór, I., Skibińska, M. (2016). Ogrody hortiterapeutyczne dla osób dorosłych z autyzmem – zasady projektowania. Annales Horticulturae, 26 (2), s. 13-25.

Kłobukowska, J. (2020). Narzędzia gospodarki współdzielenia w kreowaniu innowacyj-ności miast. W: L. Czaplewski, D. Jurewicz, A. Szóstek (red.). Innowacyjny samorząd. Rola samorządu w kreowaniu innowacyjności regionalnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Kłobukowska, J. (2022). Finansowanie i zakres działalności ogrodów społecznych w Polsce. Nauki Ekonomiczne, 35, 2022, s. 41-53, DOI: https://doi.org/10.19251/ne/2022.35(3)

Komisja Europejska (2011). Komunikat UE. Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej. Budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji. Pobrano z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52011DC0682 (dostęp: 30.09.2024).

Latkowska, M. J. (2012). Community Gardens, czyli ogrody sąsiedzkie – nowe formy zieleni w przestrzeni miejskiej. Architektura. Czasopismo techniczne, 6-A.

Lewenstein, B., Zielińska, E. (2019). Poszerzanie granic sektora pozarządowego. W stronę patainstytucji, działań hybrydowych i sieci społecznych. W: W. Misztal, A. Kościański (red.). Falująca obywatelskość. Stare wzory, nowe tendencje. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN,

s. 143-180.

Macias, T. (2008). Working toward a just, equitable, and local food system: The social impact of community-based agriculture. Social Science Quarterly, 89, s. 1086-1101. (Crossref)

Mahalov, A., Muenich, R., Grebitus, C., Chenarides, L. (2020). Consumers ‘Perception of Urban Farming – An Exploratory Study, Front. Sustain. Food System. DOI: https://doi.org/10.3389/fsufs.2020.00079 (Crossref)

Malinowska, A. (2016). Ogrody społeczne w odpowiedzi na współczesne problemy miast. W:Tereny zieleni w mieście i ich uwarunkowania. Katowice: Wydawnictwo P.U.H.T.P. EKO-CHART Lech Marek.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności. Pobrano z: https://www.gov.pl/web/rodzina/krajowy-plan-odbudowy-i-zwiekszania-odpornosci (dostęp: 09.10.2024).

Ogród społeczny na osiedlu Czecha w Poznaniu. Pobrano z: https://www.facebook.com/photo/?fbid=479378732425780&set=a.455343683291948&locale=pl_PL (dostęp: 10.10.2024).

Projekt ogrodu społecznego na osiedlu Czecha w Poznaniu. Pobrano z: https://osiedlemlodych.pl/stworzmy-ogrod-spoleczny-na-os-czecha/ (dostęp: 10.10.2024).

Rajca, J. P., Kajzar, K. (2021). Rola ogrodów społecznych w życiu mieszkańców Krakowa w kontekście suwerenności żywnościowej i integracji społecznej. Acta Scentarum Polnorum Formatio Circumiectus, 20 (3/4), s. 19-28. (Crossref)

Ribeiro, A., Madureira, L., Carvalho, R. (2023). Evidence on how urban gardens help citizens and cities to enhance sustainable development. Review and bibliometric analysis. Landscape and Urban Planning, 236, 104766. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2023.104766 (Crossref)

Roubanis, J. L., Landis, W. (2007). Community gardening project: Meredith College students explore sustainability, organics. Journal of Family and Consumer Sciences, 99, s. 55-56.

Sobol, A. (2019). Raport roboczy grupy eksperckiej Kongresu Polityki Miejskiej ds. środowiska i adaptacji do zmian klimatu. Obserwatorium Polityki Miejskiej. Kraków: IRMiR.

Stadsboerderij Wageningen. Historie. Pobrano z: https://stadsboerderijwageningen.nl/historie/ (dostęp: 01.10.2024).

Szczepańska, M. (2011). Miasto-ogród jako przestrzeń zamieszkania, pracy i rekreacji – dawniej i dziś. Studia Periegetica. Zeszyty Naukowe Wielkopolskiej Wyższej Szkoły Turystyki i Zarządzania

w Poznaniu, 6, s. 77-89.

Szczepańska, M., Staszewska, S. (2016). Znaczenie ogrodnictwa miejskiego w procesie rewitalizacji. Problemy Rozwoju Miast, 13 (3), s. 33-43.

Toxopeus, H., Polzin, F. (2021). Reviewing financing barriers and strategies for urban nature-based solutions. Journal of Environmental Management, 289. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2021.112371 (Crossref)

Trojanowska, M. (2017). Tereny zieleni w mieście dostępnym. Parki i ogrody terapeutyczne. Studia KPZK, 176, s. 211-230. DOI: https://doi.org/10.24425/118575

Wilkin, J. (2014). Ziemia rolnicza – dobro wielofunkcyjne. Wieś i Rolnictwo, 1 (162), s. 113-121. (Crossref)

Wojcieszak-Zbierska, M. M., Wojcieszak-John, A. (2024). Legal and Economic Conditions for Running a Care Farm: A Polish Case Study. Agriculture, 14 (10), 1732. DOI: https://doi.org/10.3390/agriculture14101732 (Crossref)

Zielińska, E. (2020). Hackerspace’y, ogrody społeczne, niezależne centra kultury. Samoorganizacja w przestrzeni miejskiej w Polsce w XXI w.. W: B. Lewenstein, A. Gójska, E. Zielińska (red.). Aktywizmy miejskie, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 181-213.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.